Konya’da geçmişte insanların kazanç sağlamak için yapmış oldukları çok sayıda meslek vardır. Kaşıkcılık bu mesleklerden birisidir. Ahşap malzemelerden kaşık üretimin kapsayan bu meslek günümüzde unutulmaya yüz tutmuş bir meslektir. Yörenin el sanatı olarak ta kabul edilen kaşıkçılığın tarihi ve ustaları ile ilgili bilgiler;

Kaşıkçılığın Tarihçesi

Konya’da kaşıkçılıkla ilgili ilk örneklere Neolitik Dönemde rastlanır. Ancak kaşık üretiminin daha eski dönemlere dayandığı düşünülmektedir. Tarihte üretilen kaşık örneklerine Konya’nın Çumra ilçesinde yapılan kazı çalışmalarına rastlanmıştır.

Bunun dışında ahşaptan kaşık üretiminin Konya’da varlık sürdüren Selçuklu ve Osmanlı gibi devletler zamanında da yapıldığında dair bilgiler vardır. Bu dönemlerde üretilen tahta kaşıkların ülke içi dışında Suriye, Hicaz ve Yemen gibi ülkelere ticaretinin yapıldığı araştırmalarla ortaya çıkmıştır.

Kaşıkçılıkta Kullanılan Ağaçlar

Konya’da kaşık üretimi genellikle küçük atölyede yapılır. Kaşıkların üretimi için kaşık ustaları testere, törpü, keser, sistre, eğe ve bıçak gibi aletleri kullanır. Kaşıkların üretimi için kullanılan ana malzeme ağaç yani ahşaptır.

Konya’da kaşık üretimi en fazla tercih edilen ağaç türleri ise şunlardır;

• Gürgen

• Şimşir

• Meşe

• Armut

• Ardıç

Kaşıkların üretimi için bu ağaçların dal ve budaksız olan bölümleri kullanılır. Kesilen tahta parçalar aletler yardımıyla gerekli ölçü ve özelliklere kavuşturulur. Kaşığın biçimini oluşturulmasının ardından ise ustalar tarafından kalem işi kullanılarak çeşitli nakışlar yapılır. Tercih edilen nakışlar ise genellikle çiçektir.

Konya’nın Son Kaşık Ustası

Konya’da kaşıkcılık unutulmaya yüz tutmuş mesleklerden biridir. Hatta son kaşık ustası mesleği yaşatmaya çalışır. Konya’daki son kaşık ustasının ismi ise Mustafa Sami Onay’dır. Onay dedelerinden öğrendiği mesleği yapmaya çalışır ve yöreye gelen kişilere mesleğin inceliklerini anlatır. Son kaşık ustası Mustafa Sami Onay 2022 yılında cumhurbaşkanının elinde yaşayan insan hazineleri alanında ödül almıştır.